تصور کنید قرار است به عنوان اولین شرکت کننده ایرانی به شانزدهمین نمایشگاه بین المللی صنایع کوچک و متوسط ٢٠١٩ گوانجو چین بروید و آنجا کفش های دست دوز چرم ایرانی را عرضه کنید؛ در کشوری که به همه دنیا کفش صادر می کند و از پایین ترین تا بالاترین کیفیت محصول دارد، شما چه می کنید؟ ره آورد شما برای سرزمین تان از این سفر چه خواهد بود؟
مهندس آرش خادم به این تصور شکل واقعیت داد. خادم که مدیر صنایع چرم سی سی، عضو کنسرسیوم صادراتی استان آذربایجان شرقی و عضو شورای راهبردی خوشه کفش شهر تبریز است بعد از بررسی و تحقیق متوجه شد از ایران تا به حال کسی در زمینه کفش به نمایشگاه چین نرفته است چون به عقیده او در این زمینه یک ترسی وجود دارد که چین الان دارد به دنیا کفش ارسال می کند برای همین کسی نخواسته وارد بازار چین بشود اما طبق بررسی که انجام داد متوجه شد مشتری اصلی کفش چرم دست دوز ایتالیا همین چین است برای همین با کفش های دست دوز سی سی، عازم گوانجو شد. با تجربیات او همراه می شویم.
هدف از این سفر چه بود؟
هدف ما مطالعه بازار بود و استقبال مردم چین از کالای خودمان را دیدیم. من می دانستم در زمینه چرم صنعتی کسی نمی تواند با چین رقابت کند خودشان کل مواد اولیه دنیا را می دهند اما در مورد چرم طبیعی نه، چینی ها حتی وارد کننده هم هستند. با چند تاجر ایرانی که چین هستند صحبت کردم و متوجه شدم از ایران به چین چرم طبیعی وارد می شود آنها به چرم طبیعی نیاز دارند و تعرفه گمرکی چندانی هم ندارد اما تعرفه واردات کفش ۴٠ الی ٧٠ درصد است و همین برای کار کردن مانع بزرگی است و بردن کفش کار سختی است.
اما بالاخره کفش بردید؟
بله؛ ما روسیه هم رفته بودیم آنجا نسبت به جنس ایرانی مقاومت داشتند و نمی خریدند اما مردم چین دید مثبتی داشتند کفش های ما مورد استقبال مردم بود و مردم می گفتند اگر به چین بازگشتید از ایران برایمان صنایع چرم بیاورید. بین چینی ها پولدار خیلی زیاد است، یک آقایی آمد غرفه ما کت شلوار رسمی پوشیده بود، کفش چرم کروکودیل پایش بود به پول ما ۵٠ میلیون داده بود برای آن کفش! ما به او چرم شترمرغ دادیم به قیمت دو میلیون تومان و او میگفت این خیلی ارزان است چرا اینقدر مفت می دهید. به هر حال قیمت جنس را مصرف کننده نهایی تعیین می کند و من متوجه شدم کارهای خاص دست دوز ما را چهار برابر قیمت ایران می شود فروخت. پوست کروکودیل همیشه واکنشهای محیط زیستی داشته است اما در چین پرطرفدار است همچنین فروش چرم شترمرغ هم خیلی خوب بود.
به عقیده شما امکان صادرات و عرضه کفش ایرانی به چین وجود دارد؟
با توجه به اینکه دید آنها به صنایع چرم ایران و کفش ایران مثبت است و با توجه به هزینه هایی که بود، این کار شدنی است اما بهتر است فعالیت آنجا بصورت آنلاین شروع شود اگر انبار بگیریم، یک انباردار خوب داشته باشیم و فروش مان از طریق آنلاین باشد امکان موفقیت وجود دارد. حتی می توانیم با یک شریک تجاری که در چین فعال است این کار را شروع کنیم. چون هزینه های فروشگاه داری خیلی زیاد است. ٨٠ درصد مردم چین خرید ها را بصورت آنلاین انجام می دهند، مسافت ها زیاد است و مردم برای خرید حرکت ندارند. آنجا سایت هایی شبیه دیجی کالا که بسیار بزرگتر از دیجی کالا هستند زیاد است که حجم خریدشان خیلی بالاست یکجور آمازون چینی! و مردم برای خرید از نرم افزار وی چت استفاده می کنند. آنها اصلا پول ندارند و از طریق این نرم افزار حتی سوار مترو می شوند با گوشی پول را پرداخت می کنند. ما که برای تک فروشی نرفته بودیم اما ٢۵٠ کیلو بار برده بودیم که تک هم بینشان بود، روز اول نرم افزار وی چت را نداشتیم اما بعد که از نرم افزار آنها استفاده کردیم توانستیم تک فروشی هم داشته باشیم.
از نمایشگاه بگویید؟
یک نمایشگاه بین المللی بود، جالب است پاویون ژاپن روبروی ما بود غرفه هایشان خلوت ترین بود علتش را پرسیدم و متوجه شدم که چینی ها از ژاپنی ها نفرت دارند البته ژاپنی ها کفش نیاورده بودند. بسیاری از کشورها کفش نیاورده بودند و مثلا از استرالیا که کفش آورده بود بیشتر کفشهای مخصوص بارندگی و ساحلی که ضد لغزش است.
آیا تجار چینی بازار ایران را می دانند یا هر چیزی را بزک می کنند و به ایران می فرستند؟
متوجه این موضوع نشدم، اما یک روز کلا بازار عمده کفش رفته بودم یک کفش را گفتند این چرم طبیعی است من گفتم این کار آب و اجدادی من است و چرم را می شناسم این چرم نیست. بعد متوجه شدم چرمهایی که ما دور می اندازیم را میبرند به هم میچسبانند رویه اش را پلاستیک می کشند و حتی کفی کفش هم از ضایعات است و به عنوان کفش چرم می فروشند و می گفتند این چرم درجه دو است.
تولیدات چین را چطور ارزیابی می کنید؟
در هر کیفیتی محصول دارند از خیلی بالا به خیلی پایین و البته استاد تقلب هستند. قیمت عمده کفش از ایران خیلی بالاتر است من نمی دانم چطور کفش از چین می آورند اینکار ۴ سال قبل توجیه اقتصادی داشت اما حالا نه. از سوی دیگر تفاوت عمده فروشی و خرده فروشی در ایران حدود دو برابر است و آنجا ۵ الی ٨ برابر است.
آیا همه برندهای اروپایی و آمریکایی تولید تحت لیسانس چین دارند؟
چین کشوری است که می تواند خیلی خوب کپی کند البته کشور ما هم کپی می کنند اما اینها بازار جهان دستشان است و حتی همه برند های دنیا در چین تولید می شود البته تحت لیسانس شرکت تولید کننده برند، و اینکار بیشتر به خاطر نیروی کار ارزان داخل چین انجام می شود و البته کپی ها هم دقیق انجام می شود آنها ٣٠ روز بی وقفه کار می کنند و در ماه یک روز تعطیل هستند. در مورد مردم چین که موفق شدند وقت گذاشتم و دیدم این ها انسانهای سخت کوش و منظمی هستند و کار گروهی فوق العاده ای دارند مثلا در همین نمایشگاه در یک لحظه ١٠٠ نفر که مثل هم لباس پوشیده بودند کار غرفه انجام می دادند. اما اصلا باهوش نیستند و ایرانی ها بسیار باهوش تر هستند.
اما ماجرای کفش سی سی برای خود داستانی دارد پدر آرش خادم در تبریز مغازه فروش کفش داشته است و اولین خط های تلفن که به تبریز میرود پدر او شماره ی تلفن ٣٠٣٠ را برای مغازه می خرد و نام مغازه و ! در نهایت این برند چرمی می شود سی سی و یا ٣٠٣٠.
نشریه صنعت کفش – شماره 256 – تیر 98 / گفت و گو: نفیسه مجید زاده
